6 tips om jouw evenement inclusief te maken 

Wat maakt een evenement inclusief? Een evenement met een inclusief of divers programma-aanbod is uiteraard een goed vertrekpunt, maar nog niet het volledige verhaal. Daarom zes gouden tips om jouw literair evenement of programma zo inclusief mogelijk te maken.  

1. Vertrek vanuit inclusieve content  

Je bent het waarschijnlijk al ergens anders tegengekomen, maar de metafoor van (inclusieve) boeken als spiegels en vensters op de wereld blijft relevant. Een inclusief evenement begint bij een divers én kwalitatief programma. Zo kan jouw publiek zichzelf herkennen op het podium, gesprek, of festival dat je van plan bent te organiseren. Ben je op zoek naar inspirerende titels om jouw programma-aanbod te diversifiëren? ​​Leeslijsten zijn vaak een goed vertrekpunt.  

2. Nodig gastcuratoren uit 

Doe eens een beroep op een gastcurator. Hun expertise en blik op de wereld zal je evenement ongetwijfeld verrijken. Bovendien kan het de sleutel zijn tot duurzame samenwerkingen én ontwikkelingen, waar zowel je organisatie als je publiek van zullen leren én genieten. Geef de gastcurator voldoende vrijheid en middelen om een project/evenement uit te werken. 

3. Heb oog voor intersectionaliteit 

Identiteit bestaat uit meerdere lagen. Daarom is intersectionaliteit – het idee dat ieder individu geprivilegieerd of net gediscrimineerd kan worden op verschillende gronden –  erg belangrijk bij inclusie en diversiteit. Je kunt op veel manieren aandacht geven aan verschillende aspecten van inclusie en diversiteit die tegelijkertijd spelen. Een mooi voorbeeld is de Britse organisatie quiplash, die workshops en begeleiding aanbiedt aan mensen met een queer identiteit én een (functie)beperking.  Probeer dit begrip ook in praktijk toe te passen wanneer je evenementen organiseert. Plan je bijvoorbeeld een lezing tijdens Pride Month, bekijk dan hoe je het evenement ook aantrekkelijk kan maken voor LGBTQ+-personen met een beperking of een andere etnische achtergrond. 

4. Geef auteurs met een divers profiel een gelijkwaardige plek 

Al is het belangrijk om diversiteit af en toe een centrale plek te geven in je evenementenkalender, denk er ook aan om die bredere blik op een duurzame en structurele manier te verankeren in je programmatie. Beschouw (het werk van) auteurs met een andere achtergrond, seksualiteit, genderbeleving of ability niet als een apart genre of een uitzonderlijke categorie. Vergoed hen op een gelijke manier en geef hen ook de vrijheid om over de onderwerpen te schrijven en spreken die ze zelf willen. Herleid niet elk aspect van hun werk en (artistieke) persoonlijkheid tot hun achtergrond en verwacht niet dat zij alleen de verantwoordelijkheid dragen voor de meerstemmigheid of diversifiëring van je evenement.  

5. Vertrek niet uitsluitend van typische boekformaten 

Mensen met een leesbeperking hebben toegang tot niet meer dan 10% van de jaarlijkse boekproductie. Dat blijkt uit onderzoek door EDRLab, dat uitgevers warm wil maken om steeds meer toegankelijke boeken op de markt te brengen. Doorbreek dat patroon en geef ook toegankelijke e-boeken een plaats in je organisatie of programma-aanbod. Wanneer je een evenement organiseert dat verband houdt met een boek dat ook in Daisy-formaat of braille is uitgegeven, kun je een inspanning leveren om ook lezers met een visuele beperking aan te trekken. Zo voelt ieder lezer zich vertegenwoordigd én gezien.   

6. Inclusief betekent ook toegankelijk  

Als organisator wil je dat zoveel mogelijk boekenliefhebbers jouw evenement kunnen bijwonen. Zorg daarom voor een veilige en gastvrije ruimte. Voor meer tips en voorbeelden over de organisatie van toegankelijke evenementen kun je de Inclusive Events Toolbox van de European Heritage Days raadplegen. Niet alleen je auteurs, maar ook je publiek moet zich welkom en veilig voelen.  

Vermijd stereotypering op vlak van beeldvorming in je externe communicatie en investeer ook in aanpassingen voor mensen met een fysieke beperking. Probeer, indien mogelijk, om een gebarentaaltolk te voorzien voor je literair evenement of programma. Maak die informatie ook op voorhand bekend bij je (doel)publiek, om zoveel mogelijk literatuurliefhebbers te bereiken. A little effort goes a long way!